De test ReceptIVFity voorspelt hoe waarschijnlijk het is dat een vrouw zwanger raakt na een IVF-behandeling. Een paar maanden later kan dat vooruitzicht veel beter zijn. Zo kunnen vrouwen het gunstigste ogenblik kiezen voor de behandeling.

Het lijkt haast te mooi om waar te zijn: een test die van tevoren voorspelt hoeveel kans je met IVF maakt op een zwangerschap. Anna (25) hoorde ervan tijdens een voorlichtingsavond in het Erasmus MC over de vruchtbaarheidsbehandeling IVF. ‘Het idee sprak me aan en bovendien heeft de test geen nadelen.’ Getwijfeld heeft ze wel. ‘Omdat ik bang was voor een negatieve uitkomst.’

Microbioom

ReceptIVFity bepaalt hoe de bacteriële samenstelling in de vagina – het microbioom – eruitziet. Het bacterieel milieu lijkt een relatie te hebben met de kans dat het embryo innestelt in het baarmoederslijmvlies. De test kan een hoge, gemiddelde of lage score opleveren. Bij een hoge score is de kans op zwangerschap na IVF hoog (52,6 procent). Bij een gemiddelde score is die kans 23,6 procent en bij een lage score slechts 5,9 procent. ‘Wij willen met deze test geen mensen uitsluiten van een IVF-behandeling’, benadrukt arts-onderzoeker Rivka Koedooder van het Erasmus MC, waar de test is ontwikkeld. ‘Het doel is juist de behandeling te starten op een optimaal moment. Een IVF-behandeling leidt slechts in 1 op de 4 gevallen tot de geboorte van een levend kind na een eerste volledige poging, maar kan wel erg belastend zijn.’

Het Erasmus MC zond de test in voor de Medische Inspirator prijs 2016, een aanmoedigingsprijs van het ZonMw-programma Medische Producten: nieuw en nodig. Het project won de tweede prijs, goed voor 50.000 euro. Dat maakte het mogelijk de test in de praktijk aan te bieden en op meerwaarde te onderzoeken. 

Koedooder vertelt dat aan elke test een gesprek voorafgaat. Patiënten zijn enthousiast: 99 procent van de patiënten in het Erasmus MC die ervoor in aanmerking komen – er zijn een paar gronden voor uitsluiting, zoals ernstige endometriose – wil de test doen. Redenen om er niet voor te kiezen zijn: optimistisch de behandeling in willen gaan, de leeftijdsgrens naderen waarbinnen IVF nog wordt vergoed of een dreigende menopauze. ‘Deze mensen kunnen dan gewoon starten met hun behandeling’, zegt Koedooder.

‘We herhalen de test na drie maanden en bijna de helft van de vrouwen heeft dan een betere score’

De eerste keer had Anna een lage score. ‘Ik was ontzettend teleurgesteld. Aan de andere kant was ik heel dankbaar dat we deze kans niet hadden weggegooid. Want je krijgt maar drie IVF-pogingen vergoed.’ Nog niet alle data zijn beschikbaar, maar in het Erasmus MC zien ze globaal dat ruim de helft van de vrouwen voorafgaand aan de eerste IVF-cyclus besluit de behandeling tijdelijk stil te zetten. Bij de tweede IVF-behandeling is dat 70 tot 80 procent en bij de derde zelfs 100 procent. ‘We begeleiden stellen die dat nodig hebben op mentaal vlak’, zegt Koedooder. ‘En de kans is groot dat het profiel spontaan verbetert in een relatief korte tijd. We herhalen de test na drie maanden en bijna de helft van de vrouwen heeft dan een betere score.’

Behandeling bij lage score

Helaas had Anna ook de tweede keer een lage score. ‘Toen werd het lastiger voor ons. We vroegen ons af: wordt het dan ooit goed? Moeten we niet gewoon een IVF-poging wagen? Maar we hebben uiteindelijk toch gekozen voor de wetenschap.’ Het wachten viel Anna wel zwaar. ‘Het voelde heel vervelend om een half jaar helemaal niets te doen, terwijl ik zo graag zwanger wilde raken. Ik wilde in die tijd proberen mijn profiel te verbeteren, maar ik wist niet hoe.’ Koedooder reageert: ‘Daar doen wij nog volop onderzoek naar. We zouden vrouwen met een lage score graag een behandeling aanbieden waarmee ze hun score kunnen verhogen. We hopen op niet al te lange termijn oplossingen te hebben.’

Rivka Koedooder

Om privacyredenen is de naam Anna gefingeerd.

Auteur: Denise Hilhorst
Foto: Shutterstock / privécollectie Rivka Koedooder
Publicatiedatum: 31 juli 2020

Naar boven
Direct naar: InhoudDirect naar: NavigatieDirect naar: Onderkant website