Veel ziekteverwekkers dringen het lichaam binnen via de huid. Wat is in dat proces de functie van afweercellen in de huid? Het Antoni van Leeuwenhoek onderzocht het samen met de Universiteit Utrecht.
Om zicht te krijgen op de rol van afweercellen in de huid bij het afweren van ziekteverwekkers, gebruikten onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek en de Universiteit Utrecht een combinatie van microscopie en mathematische modellen. Microscopiebeelden laten het effect zien van de verplaatsing van afweercellen op de afweer tegen infecties in de huid. De onderzoekers richtten zich primair op een specifieke populatie van T-lymfocyten. Deze afweercellen blijven na de infectie in de bovenste huidlaag achter en bieden daar lokale bescherming als zich een hernieuwde infectie voordoet.
Waarschuwingsstoffen
Specifieke vragen die onderzoeksleider Ton Schumacher aan bod liet komen, waren: hoe zijn T-cellen in staat om in de huid haarden van infectie te vinden? Hoe beïnvloedt het migratiegedrag van de achtergebleven T-cellen hun vermogen nieuwe infecties te signaleren? En welke mechanismen zijn daarbij betrokken? Uit het onderzoek blijkt dat geheugencellen die in de huid achterblijven bescherming bieden tegen nieuwe infecties, door omliggende cellen te laten weten dat er een nieuwe infectie plaatsvindt. Ze scheiden stoffen af die zich verspreiden door het omliggende weefsel, en zetten daarmee antibacteriële en antivirale genen aan tot actie.
Immunotherapie
De inzichten uit dit onderzoek kunnen helpen bij de ontwikkeling van nieuwe vormen van therapie. Eén daarvan is immunotherapie bij patiënten met kanker, waarbij het eigen afweersysteem wordt gestimuleerd om kankercellen op te ruimen.
Project: Afweerreacties in de huid (geen link beschikbaar vanwege bescherming patent)
Projectleider: Ton Schumacher, afdeling immunologie, Antoni van Leeuwenhoek
Programma: TOP subsidies, projectnummer91210066