Ernstige aangeboren hartafwijkingen bij pasgeboren baby’s kunnen met een eenvoudige zuurstofmeting sneller worden opgespoord. De meting kan bovendien zorgen voor een tijdige ontdekking van infecties en longproblemen, zeggen onderzoekers van LUMC en AMC.
In Nederland worden jaarlijks 250 kinderen geboren met een ernstige aangeboren hartafwijking. Zij overlijden binnen een maand, wanneer er geen medische ingreep plaatsvindt. De helft van de ernstige aangeboren hartafwijkingen wordt bij het standaard echoscopisch onderzoek (twintigwekenecho) tijdens de zwangerschap gevonden. Na de geboorte worden deze hartafwijkingen vaak niet meteen ontdekt, omdat ernstige symptomen als hartfalen en shock zich meestal pas na enkele dagen voordoen.
Ook in Nederland
Om de kans op sterfte en hersen- en orgaanschade te verlagen, is het belangrijk deze hartafwijkingen vroeg te ontdekken. Bij de Pulse Oximetry screening Leiden-Amsterdam Region (POLAR)-studie werd onderzocht of een meting van het zuurstofgehalte onder pasgeborenen betrouwbaar en kosteneffectief is in het Nederlandse zorgsysteem. In veel landen wordt bij pasgeborenen al zo’n screening gehouden om aangeboren hartafwijkingen op te sporen. Bij 23.996 pasgeboren baby’s in de regio’s Amsterdam, Leiden en Haarlem werd het zuurstofgehalte gemeten, in ziekenhuizen en thuis door de verloskundigen. Bij een laag zuurstofgehalte werd de pasgeborene verwezen en nagekeken door een kinderarts en werd op indicatie een echo van het hart verricht door de kindercardioloog.
Betere opsporing
Het onderzoek van projectleider en kinderarts Arjan te Pas (LUMC), kindercardioloog Nico Blom (AMC/UvA en LUMC) en promovenda Ilona Narayen (LUMC) toonde aan dat met een zuurstofmeting 89 procent van alle kinderen met ernstige aangeboren hartafwijkingen kon worden opgespoord. Zonder deze zuurstofmeting zou dat percentage hooguit op 73 procent liggen. Een zuurstofmeting is goedkoop en non-invasief, dus laagdrempelig uit te voeren. De zuurstofmeting bleek niet alleen nuttig voor het opsporen van hartafwijkingen, maar ook voor het tijdig opsporen van infecties en longproblemen. Bij ruim een half procent van de onderzochte pasgeborenen bleek dat het geval te zijn.
Standaard invoeren
Alle 13 deelnemende ziekenhuizen in de regio Leiden-Haarlem-Amsterdam hebben nu standaard de zuurstofmeting ingevoerd. Dat geldt ook voor een derde van de 75 deelnemende verloskundigenpraktijken in dezelfde regio. De onderzoekers hopen dat de zuurstofmeting bij pasgeborenen uiteindelijk in heel Nederland zal worden ingevoerd.
Project:Pulse Oximetry screening Leiden-Amsterdam Region (POLAR) study
Projectleider: Arjan te Pas, afdeling kindergeneeskunde, Leids Universitair Medisch Centrum
Programma: Preventieprogramma 4, projectnummer 531006001